W naszych codziennych kontaktach z dziećmi i rodzicami, w naszej codziennej przedszkolnej rzeczywistości coraz więcej jest sytuacji, w których dorośli obserwują nadruchliwość i nadpobudliwość dzieci. Coraz też częściej problem ten „przerasta” dorosłych. Nie potrafimy poradzić sobie z takimi objawami u dzieci! Bo to wcale nie jest łatwe!
Aby znaleźć receptę na dziecko nadpobudliwe trzeba umieć je zrozumieć i zrozumieć mechanizmy, które nim kierują. Dziecko nadpobudliwe potrzebuje więcej zrozumienia, tolerancji i cierpliwości ze strony dorosłych. U dziecka nadpobudliwego występuje stałe napięcie wynikające ze wzmożenia procesów nerwowo-mięśniowych i psychicznych. Napięcie to zmusza je do bycia aktywnym, wyładowania ruchem wewnętrznego niepokoju. Jego zachowania, męczące dla otoczenia, jemu samemu sprawiają również poważne problemy, trudniej mu znaleźć przyjaciół, trudno odnieść sukces, trudniej usłyszeć pochwały.
Wskazówki do postępowania z dzieckiem nadpobudliwym:
Pamiętaj, ze dziecku potrzebna jest najbardziej twoja akceptacja
Zorganizuj stały, konsekwentny rozkład dnia; wyeliminuj pośpiech, ponaglanie, gdyż to denerwuje działania dziecka i jest powodem nerwowej atmosfery w domu
Daj dziecku możliwość zaspokajania potrzeby ruchu w odpowiedniej formie, np. spaceru, zorganizowanych zajęć sportowych itp.
Przed snem organizuj spokojne zabawy, np. rysowanie, lepienie z plasteliny
Nie wydawaj ogólnych poleceń typu: nie biegaj, posprzątaj zabawki. Zastąp je krótkimi, konkretnymi poleceniami, np. podnieś książkę, połóż misia
Wymagaj konkretnych działań, np. zbuduj ścianę z klocków
Nie upominaj dziecka z powodu jego aktywności, zaniechaj uwag typu: nie skacz, nie wierć się
Podziel obowiązki dziecka na konieczne i mniej ważne
Skłaniaj do sfinalizowania rozpoczętych zadań
Pozwól aby dziecko było za coś odpowiedzialne
Doceniaj wysiłki dziecka, nawet rezultaty nie są w pełni satysfakcjonujące
Nie wymagaj doskonałości
Pomóż dziecku w skupieniu uwagi, wyeliminuj – na ile to możliwe, zbędne bodźce -np. telewizor, nadmiar zabawek
Nie obiecuj tego, czego nie możesz spełnić
Unikaj kar (nigdy nie karać fizycznie), raczej szukaj tego, co w dziecku możesz docenić
Jeśli musisz ukarać to staraj się aby konsekwencja była odpowiednia do przewinienia, dana zaraz po przewinieniu doprowadzona do końca. Ważne jest aby dziecko zlikwidowało skutki własnego złego , niepożądanego zachowania, np. samo przeprosiło, samo posprzątało zabawki.
Pamiętaj, ze zwracanie uwagi tylko na złe zachowanie dziecka powoduje ich utrzymywanie się (uwaga rodzica jest dla niego nagrodą!).
Dlaczego właśnie wychowanie dziecka nadpobudliwego jest takie trudne?
Dziecko nadpobudliwe nie słyszy około 50 % tego co się do niego mówi i zapamiętuje około 50% tego co usłyszało. Nie przewiduje konsekwencji zjawisk – nie zauważa związku między rzucaniem piłki w domu, stłuczeniem wazonu i gniewem mamy.
LISTA NIEBEZPIECZNYCH SŁÓW
Ty nigdy!
Ty zawsze!
Nie wolno! Te słowa łatwo mogą
Zabraniam! spowodować wybuch!!
Musisz natychmiast!
Ja ci każę!
Jak rozmawiać z dzieckiem nadpobudliwym:
Upewnij się, że dziecko słucha –zatrzymanie w biegu, popatrzenie w oczy, prośba o powtórzenie Waszych słów.
Nie atakujcie – reakcją na atak jest obrona. Powiedzcie jasno co was denerwuje, możliwie krótka a rzeczowo
Używajcie jak najmniej słów – oszczędza to czas wasze dziecko zna zasady trzeba mu je tylko krótko przypomnieć
Słowa napisane – narysowane maja większą wagę – zamiast przypominać po raz 20 można narysować lub napisać (jeśli dziecko czyta) liścik. Liścik pomoże niekiedy zachować resztki spokoju, kiedy tracimy już cierpliwość i zbliżany się do punktu ”zero”.
10 próśb Twojego nadpobudliwego dziecka
1.Pomóż mi skupić się na jednej czynności.
Proszę ucz mnie także poprzez zmysł dotyku. Potrzebuję, abyś poprowadził mnie za rękę.
2.Potrzebuję wiedzieć co zdarzy się za chwilę.
Proszę stwórz mi bardzo uporządkowane otoczenie, gdyż wszystko będzie podporządkowane stałym zasadom. Daj mi wyraźnie znać gdyby miały nastąpić zmiany.
3.Poczekaj na mnie, ja ciągle jeszcze się zastanawiam.
Proszę pozwól mi działać w moim własnym tempie. Jeśli zacznę się spieszyć, na pewno coś pomylę lub zrobię błąd.
4.Jestem w kropce nie potrafię tego zrobić.
Proszę zaproponuj mi możliwość wyjścia z trudnej dla mnie sytuacji. Potrzebuję dowiedzieć się jak można iść dalej, jeśli droga jest zablokowana.
5.Czy to jest dobrze? Ja potrzebuję to od razu wiedzieć.
Zaraz po tym jak coś zrobię, szybko i szczegółowo pochwal to, co było dobre w mojej pracy.
6.Nie zapomniałem, ja tylko za pierwszym razem nie usłyszałem Cię.
Proszę dawaj mi tylko jedno drobne polecenie na raz. Poproś mnie, abym powtórzył Ci co usłyszałem przed chwilą.
7.Nie pomyślałem. Mnie już nie było.
Proszę przypomnij mmi, abym zatrzymał się, a potem dopiero działał.
8.Ja zawsze pracuję tylko w danej chwili.
Proszę dawaj mi tylko krótkie etapy pracy do wykonania, tak abym sam mógł ocenić, kiedy dojdę do końca.
9.Wiem – znowu wszystko zrobiłem źle?
Nagradzaj mnie choć za część dobrze wykonanego zadania, za poprawę, doskonalenie się, Anie za bycie doskonałym.
10.Dlaczego zawsze na mnie krzyczysz?
Proszę doceń mnie , jeśli zrobię coś dobrze, pochwal jeśli uda mi się odpowiednio zachować. Przypomnij mi (i sobie) o moich dobrych i mocnych stronach, kiedy mam zły dzień.
Opracowane na podstawie: „Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci”T. Wolańczyk,A. Kozłowski, M. Skotnicka” Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo”, Nartowska H.: „Wychowanie dziecka nadpobudliwego”. Nartowska H.: wstecz | 
